نمایشنامه «شاه اوبو»
از آلفرد ژاری نخستین اثر در سبک و مفهوم ادبیات ابزورد بود که در اواخر سده
نوزدهم میلادی نگاشته شد و در سده بیستم پس از آنکه اروپاییان دو جنگ جهانی را پشت
سر گذاشتند بیش از پیش گسترده شد ، ولی ایالات متحده از بطن جنگ به دور بود و
همین دلیل سبب غیاب نسبی ادبیات ابزورد در ادبیات این کشورِ تاثیرگذار شده بود.
رویای زندگی در آمریکا ،
کشوری آزاد بر پایه فرصتهای برابر، روح اجتماعی و ملی این کشور را بر خلاف
اروپاییان، از یاس و نا امیدی دور نگه
داشته بود. اما این امید و رویا در آمریکا هم دیری نپایید و پس از مسائل رسوایی
سیاسی موسوم به «واترگیت» و جنگ ویتنام ، روح سرخوردگی و یاس
عمیق در آمریکا ریشه دواند و ضربههای شدید به این خوشبینی ملی وارد گردید.
در همین دوران «ادوارد
اُلبی» به بسیاری از مبانی خوشبینانه ایالات متحده حمله کرد .او واقعیات تلخ مخفی
در پشت نقابِ تبلیغاتِ پر زرق و برق و چرب زبانی مجلات خانوادگی را برجسته کرد و
واقعیت را هرچند تلخ، اما عریان به مردم آمریکا عرضه کرد. او در سال ۱۹۶۲ با نوشتن نمایشنامه «چه کسی از
ویرجینیا وولف میترسد؟» ، جایگاه و نام خود را به عنوان یکی از نویسندگان و نمایشنامه
نویسان برجسته تاریخِ ادبیاتِ معاصرِ ایالات متحده ثبت کرد.
این نمایشنامه صحنه
جدل بیرحمانه زناشویی به سبک نمایشنامههای
آگوست استریندبرگ است. جدلی میان جرج ، استاد دانشگاه و مارتا، همسر جاه طلبش.
آنها در حضور یک زوج جوان ( نیک و هانی) با یکدیگر شروع به مشاجره میکنند و تمام
دروغهای که به یکدیگر گفتهاند را برملا میکنند. آنها فرزندی خیالی دارند که از
آن مراقبت میکنند اما در شبی که مشاجره
را آغاز میکنند تصمیم بر آن میگیرند که دیگر نیازی به آن بچه خیالی ندارند، آنها
دوست دارند فرزند خیالیشان را تکه تکه کنند زیرا میدانند دیگر عشق و رویایی میان
آنها نیست و لزومی بر ادامه این رویا نمیبینند.
هر چند که ظاهراً این
نمایشنامه به پیچیدگیهای روابط زناشویی میپردازد اما باطناً سعی آن در نقد جامعه
آمریکا است. در واقع کودک خیالی جرج و مارتا ، نمادی از رویای آمریکایی
است که با یاس موجود در جامعه و البته جاهطلبی و طمع رویای آمریکایی، تکه تکه شده
و دیگر جایگاهاش را در میان مردم (جامعه) از دست داده است.
منابع
آلبر کامو، افسانه سیزیف ، ۱۳۸۲ ، نشر دنیای نو
آلبر کامو، بیگانه، ۱۳۹۴، نشر علمی و فرهنگی
ادوارد اُلبی، نمایشنامه چه کسی از ویرجینیا وولف
میترسد؟ ، ۱۳۹۴، انتشارات مروارید
مارتین اسلین، تئاتر ابسورد، ۱۳۹۵، نشر اختران
Max Schulz, Black humor fiction of the sixties, 1973
Richard E. Baker, The Dynamic of the absurd in the Existentialist novel,
1993
K.M. Newton, Literature & tragic, chapter 7, 2008
William Hutchings, Samuel Beckett’s waiting for Godot: a reference guide, 2005
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر